Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kętrzynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 maja 2024 r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Izabela Maruchacz
Protokolant:	Straszy sekretarz sądowy Żaneta Kowalska

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2024 r. w Kętrzynie

sprawy z powództwa (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko A. C.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej A. C. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 3 271,52 (słownie: trzy tysiące dwieście siedemdziesiąt jeden złotych i pięćdziesiąt dwa grosze) złotych z odsetkami ustawowymi od dnia 8 kwietnia 2023 roku do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej A. C. na rzecz powoda (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 960, 74 złotych (słownie: dziewięćset sześćdziesiąt złotych i siedemdziesiąt cztery grosze) z odsetkami, w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem kosztów procesu;

III.  w pozostałym zakresie powództwo oddala.

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu 10 października 2023 r. powód (...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanej A. C. kwoty 14 795,52 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia 16 lutego 2024 roku oraz zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania wskazano, że poprzez podpisanie weksla z dnia 28 października 2022 roku pozwana zobowiązała się do zapłaty w dniu 7 kwietnia 2023 roku kwoty wskazanej w wekslu w wysokości 15 995,52 zł. Dlatego w dniu 8 marca 2023 roku powód wezwał pozwaną do wykupu weksla. Weksel został wystawiony przez pozwanego na zabezpieczenie zwrotu całego zadłużenia z tytułu pożyczki udzielonej przez (...) S.A na podstawie umowy pożyczki gotówkowej numer (...) z dnia 28 października 2022 roku. Na dochodzoną pozwem należność składa się suma pozostałych do zapłaty rat pożyczki oraz należne maksymalne odsetki za opóźnienie liczone zgodnie z artykułem 481 § 2 ¹ KC za każdy dzień opóźnienia w płatności każdej z rat. Pozwana podpisując własnoręcznie kalendarz spłaty znała doskonale wysokość swojego zobowiązania i terminy spłat. Powód wskazał również, że granice wypełnia weksla określała deklarację wekslowa załączona do mniejszego pozwu, którą również pozwana podpisała.

Do dnia wypowiedzenia umowy pożyczki strona pozwana wpłaciła na rzecz powódki kwotę 1 200 zł. Po wypowiedzeniu umowy pożyczki strona pozwana nie dokonała żadnej wpłaty. Powód wysłał ostateczne wezwanie do zapłaty na adres wskazany przez pozwaną. Z uwagi na niezrealizowanie postanowień umowy, po bezskutecznym upływie terminu zakreślonego w ostatecznym wyzwaniu do zapłaty, powódka wypowiedziała umowę i wypełniła weksel zgodnie z warunkami uzgodnionymi w deklaracji wekslowej. Roszczenie stało się wymagalne 8 kwietnia 2023 r.

Pozwana A. C. złożyła odpowiedź na pozew, w której nie kwestionowała faktu zaciągnięcia pożyczki, jednakże wniosła o zmniejszenie rat do kwot po 200 złotych miesięcznie. Dalej powołała się na swoją trudną sytuację materialną, która uniemożliwiała jej spłatę pożyczki w ratach wskazanych w harmonogramie (tj. po 464 zł/ miesięcznie).

Pismem z dnia 6 grudnia 2023 roku pełnomocnik powoda podtrzymał stanowisko w sprawie, wypowiedział się co do ewentualnych rat oraz wskazał, że pozwana na dzień wniesienia pozwu dokonała wpłat 1 928,00 zł. zaś po wniesieniu pozwana wpłaciła dalsze 400 zł. i w tym zakresie cofnął powództwo.

W kolejnym piśmie procesowym pozwana ponowiła swój wniosek o rozłożenie należności na raty po 200 złotych miesięcznie.

Strona powodowa w piśmie z dnia 13 lutego 2024 roku, cofnęła powództwo w zakresie kolejnych 400 zł.

Pozwana zgodnie ze zobowiązaniem Sądu, w dniu 28 marca 2024 roku przedłożyła kopie umów zawartych z (...) oraz dowody wykonanych wpłat na poczet pożyczki, której dotyczy postępowanie.

W piśmie z dnia 18 kwietnia 2024 roku pełnomocnik powoda wskazał, że pozwana zawarła z powodem łącznie 3 umowy pożyczki. Dwie pierwsze były spłacane terminowo, zaś w dniu 18.10.2022 roku pozwana wystąpiła z wnioskiem o udzielenie trzeciej pożyczki, która jest przedmiotem postępowania w niniejszej sprawie. Jej zdolność kredytowa została oceniana pozytywnie, zaś w wyniku udzielenia przedmiotowej pożyczki, powódka dokonała spłat zobowiązań pozwanej wobec powódki z tytułu dwóch pierwszych umów. W efekcie i na skutek spłaty tychże zobowiązań, pozwana otrzymała od powódki na rachunek bankowy: 1 054 zł. tytułem wypłaconej kwoty, 767,53 tytułem wcześniejszej spłaty umowy (...) oraz 1 902,17 zł. tytułem wcześniejszej spłaty umowy (...). Wskazał jednocześnie, że pozwana postawiała związana wobec powódki co do kwoty 13 795,52 zł. oraz odsetek za opóźnienie. Wyraził zgodę na spłatę w ratach po 600 złotych miesięcznie

Pozwana podczas rozprawy w dniu 24 kwietnia 2024 roku wskazała, że nie jest w stanie spłacać takich rat oraz, że kwota wskazanej przez powoda zaległości w jej ocenie jest za wysoka.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Umową z dnia 28 października 2022 roku powód (...) S.A. z siedzibą w W. (pożyczkodawca) oraz pozwana A. C. (pożyczkobiorca) zawarli umowę pożyczki nr (...). Umowa została podpisana przez strony dnia 28 października 2022 roku. Zgodnie z umową całkowita kwota pożyczki wyniosła 6 200,00 zł, natomiast całkowita kwota do zapłaty przez pożyczkobiorczynię 16 704 zł. Pożyczka miała zostać spłacona w 36 równych ratach po 464 zł każda z rat. Jednocześnie w punkcie 1.1 umowy zostało wskazane, że pożyczkodawca udziela pożyczkobiorcy pożyczki gotówkowej w kwocie 12 400,00 zł., na którą składają się: całkowita kwota pożyczki, czyli suma wszystkich środków pieniężnych, nieobejmujących kredytowanych kosztów pożyczki, które pożyczkodawca udostępnił Pożyczkobiorcy na podstawie umowy wynosząca 6 200,00 zł. oraz kredytowane koszty pożyczki, czyli kwota pieniężna wynosząca 6 200,00 zł, która zostanie przeznaczona na zapłatę należnych w dniu zawarcia umowy, stanowiących sumę kosztów o których mowa w pkt 1.4 umowy, a która zostanie ograniczona do limitu określonego w art. 36a ustawy o kredycie konsumenckim.

Zgodnie z zapisem 1.4 umowy, pożyczkobiorca w związku z udzieleniem pożyczki został zobowiązany do poniesienia następujących opłat: opłaty przygotowawczej w wysokości 340 zł, prowizji pośrednika finansowego 334,00 zł. oraz prowizji pożyczkodawcy w kwocie 5 526,00 zł. Całkowity koszt pożyczki został określony na 10 504,00 zł.

Na dzień złożenia pozwu, pozwana dokonała wpłat na łączną kwotę 1 928,00 złotych. W związku z zaprzestaniem spłat i zaleganiem w spłacie rat wymagalnych, powód pismem z dnia 8 lutego 2022 roku r. wezwał pozwaną do zapłaty zaległości w kwocie 664 zł. w terminie 7 dni. Następnie powód pismem z dnia 9 marca 2023 roku wypowiedział umowę pożyczki. Pozwana dokonywała kolejnych wpłat na rzecz powoda – po 200 złotych miesięcznie.

Pożyczka, której dotyczy powództwo była trzecią zaciągniętą u powoda /okoliczność bezsporna/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów przedłożonych przez powoda w szczególności umowy pożyczki z załącznikami k. 5-8, wezwania do zapłaty k. 9, wypełnionego weksla – k. 11, deklaracji wekslowej – k. 13, wypowiedzenia umowy pożyczki k. 12, które nie były przez strony kwestionowane, nie budziły też zastrzeżeń Sądu co do ich wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie jedynie w części.

Powód pierwotnie domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 14 795,52 zł z umownymi odsetkami za opóźnienie równymi odsetkom maksymalnym za opóźnienie od dnia 8 kwietnia 2023 roku r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu według norm przepisanych, w tym kosztami zastępstwa procesowego wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia. Następnie cofnął powództwo w zakresie kwoty 8000 zł. Ostatecznie w piśmie procesowym z dnia 18 kwietnia 2024 roku wskazał, że pozwana pozostaje zobowiązana wobec powódki co do kwoty 13 795,52 zł.

Dochodzona pozwem należność wynikała z weksla in blanco wystawionego jako zabezpieczenie roszczeń, wynikających z wiążącej strony umowy pożyczki z dnia 28 października 2022 roku. W związku z powstaniem zaległości z tytułu tej umowy, powód wypełnił weksel in blanco na kwotę 15 995,52 zł z terminem płatności 7 kwietnia 2023 r.

W niniejszej sprawie powód wystąpił przeciwko pozwanej o zapłatę z weksla. Zobowiązanie wekslowe co do zasady ma charakter abstrakcyjny, oderwany od konkretnego stosunku prawnego podstawowego, jednakże zobowiązany wekslowo może podnosić zarzuty wypełnienia weksla niezgodnie z porozumieniem wekslowym, odwołując się do stosunku podstawowego, w tym również do umowy pożyczki gotówkowej.

Za dopuszczalne uznaje się badanie treści stosunku podstawowego w przypadku dochodzenia przez pierwszego wierzyciela należności z weksla in blanco przeciwko jego wystawcy ( por. wyrok SN z dnia 18.11.1970 r., I PR 407/70, wyrok SA w Katowicach z dnia 04.11.1993 r. w sprawie Acr 607/93 opubl. W OSA i SN nr 11-12/1994 poz. 58).

W niniejszej sprawie powód, który jest pierwszym wierzycielem, dochodził zapłaty z weksla niezupełnego w chwili jego wystawienia przez pozwaną (weksla in blanco), wystawionego w celu zabezpieczenia zobowiązania ze stosunku podstawowego.

Sąd rozstrzygający niniejszą sprawę stoi na stanowisku, że istnieje możliwość badania stosunku podstawowego łączącego strony bez zarzutu, tj. z urzędu, na co wskazał też Sąd Okręgowy w Olsztynie w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 września 2017 r. w sprawie IX Ca 406/17. Wskazać bowiem należy, że abstrakcyjność weksla nie wyraża się w tym, że tylko od woli dłużnika zależy możliwość badania stosunku podstawowego. Ze stanowiska doktryny i orzecznictwa wynika, iż abstrakcyjność wyraża się w niedopuszczalności badania stosunku podstawowego i jest niezależna od woli dłużnika. O tej dopuszczalności lub jej braku, w odniesieniu do konkretnego rodzaju weksla i uczestnika stosunku wekslowego, decyduje sam ustawodawca. Podyktowane to jest koniecznością zapewnienia obiegowości weksla. W sytuacji, gdy ustawodawca dopuszcza możliwość badania stosunku podstawowego, kwestia czy badanie to nastąpić ma na zarzut czy też przez sąd z urzędu, nie jest zagadnieniem odnoszącym się do abstrakcyjności weksla, ale do zakresu stosowania zasady kontradyktoryjności. Ustawodawca w art. 10 prawa wekslowego operuje sformułowaniem „zarzut”. Samo to sformułowanie nie przesądza jednak o tym, że rozpatrywanie stosunku podstawowego może nastąpić tylko na zarzut dłużnika. Przede wszystkim sformułowanie to nie zostało użyte w ujęciu ścisłym jako uprawnienie do odmowy spełnienia żądania o charakterze prawnokształtującym. Takim zarzutem może być np. zarzut przedawnienia czy zarzut potrącenia. Nie ma wątpliwości, że podniesienie takiego zarzutu zależy wyłącznie od woli dłużnika i nie może być on zastępowany przez działanie sądu z urzędu. W ocenie Sądu możliwość podniesienia zarzutu, że weksel został wystawiony niezgodnie z porozumieniem, nie stanowi zarzutu sensu stricto. Podobne stanowisko zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 stycznia 2001 r. II CKN 25/00, OSNC 2001/7-8/117, wskazując, że w treści art. 10 prawa wekslowego nie chodzi o zarzut w ścisłym tego słowa znaczeniu, tj. o uprawnienie do odmowy spełnienia żądanego świadczenia, mimo powstania zobowiązania uzasadniającego to świadczenie, lecz o zarzut w szerokim tego słowa znaczeniu, tj. o powołanie się jedynie na fakt niepowstania zobowiązania o treści wyrażonej w wekslu. Skoro sformułowanie użyte przez ustawodawcę stanowi zatem jedynie o dopuszczeniu przez ustawodawcę możliwości powołania się na konkretne fakty lub zarzuty sensu stricto, wynikające ze stosunku podstawowego, nie przewiduje zaś uprawnienia prawnokształtującego to nie ma żadnych podstaw, by racjonalnie przyjmować, że taka możliwość zastrzeżona jest wyłącznie dla samego tylko dłużnika.

W świetle powyższego brak jest przeszkód, aby z urzędu uwzględnić treść umowy pożyczki łączącej strony. Sąd nie narusza bowiem treści art. 10 prawa wekslowego, gdyż uwzględnia stosunek podstawowy wobec pierwszego wierzyciela, który wypełnił weksel in blanco. Ten zaś kto jako pierwszy wierzyciel wypełnia weksel in blanco nie może korzystać z ułatwień, jakie prawo przewiduje dla obrotu wekslowego.

W niniejszej sprawie pozwana nie negowała istnienia stosunku podstawowego, na mocy którego został następnie wystawiony weksel. W ocenie Sądu wobec przedstawienia przez powoda podpisanych przez pozwanego: umowy pożyczki gotówkowej z załącznikami i deklaracji wekslowej, fakt zawarcia umowy pożyczki wskazanej w pozwie nie budzi wątpliwości.

Natomiast istotne w niniejszej sprawie jest istnienie – w ocenie Sądu - w umowie pożyczki zawartej przez powodową spółkę klauzul abuzywnych, jak też obowiązek Sądu meriti do zbadania z urzędu, czy postanowienia stosowane w umowach zawieranych z konsumentami nie stanowią nieuczciwych warunków umownych tak, by nie mogły one wywołać wiążącego skutku wobec konsumenta.

Wskazać należy, iż sąd krajowy jest zobowiązany do zbadania z urzędu, czy dane warunki umowy wchodzące w zakres stosowania dyrektywy 93/13 z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich mają nieuczciwy charakter, a także do tego, aby dokonawszy takiego badania, zniwelować brak równowagi między konsumentem a przedsiębiorcą, o ile sąd ów posiada niezbędne ku temu informacje dotyczące stanu prawnego i faktycznego (podobnie wyroki: z dnia 21 kwietnia 2016 r. , R. i R., C-377/14, EU:C:2016:283, pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo, z dnia 21 grudnia 2016 r. 2016 r. ., G.N. i in. , C-154/15, C- 307/15 i C – 308/15, EU : C:2016:980, pkt 58.)

Ma to istotne znaczenie w kontekście wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 13 września 2018 r. w sprawie C 176- 17 (…) S.A. w B przeciwko M.W.

Z uwagi na powyższe, Sąd dokonał analizy postanowień zawartej pomiędzy stronami umowy pożyczki pod kątem zaistnienia ewentualnych klauzul abuzywnych, o których mowa w art. 385 ¹ § 1 kc,
a zgodnie z którym postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Art. 385 ¹ i nast. k.c. regulują materię niedozwolonych postanowień umownych, nazywanych także klauzulami abuzywnymi.

W niniejszej sprawie powód wykazał istnienie stosunku podstawowego, na podstawie którego następnie został wystawiony weksel – zawarcie przez pozwaną z powodem umowy pożyczki wskazanej w pozwie. Wykonanie tej umowy nie było przez pozwaną kwestionowane. Jednakże w ocenie Sądu w łączącej strony umowie zostały zawarte przez powodową spółkę klauzule abuzywne.

Umowa pożyczki łącząca strony, została zawarta w dniu 28 października 2022 r. na okres 36 miesięcy. Całkowita kwota pożyczki wynosiła 6 200 zł., całkowita kwota do zapłaty przez pozwaną jako pożyczkobiorcę wynosiła 16 704,00 zł. Na podstawie umowy pozwana była zobowiązana do poniesienia kosztów opłaty przygotowawczej – 340 zł prowizji pośrednika finansowego – 334 zł. oraz prowizji pożyczkodawcy w kwocie 5 526,00 zł. Całkowity koszt pożyczki wyniósł 10 504,00 zł.

Powód wykazał, iż wierzytelność wynikająca z w/w umowy pożyczki stała się w całości wymagalna w dniu 8 kwietnia 2023 roku.

Zgodnie z treścią art. 385 ¹ § 1 kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Stosownie do treści art. 385 ¹ § 2 kc jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. § 3 cytowanego przepisu stanowi natomiast, iż nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pozwana miała przymiot konsumenta. Odnosząc się do pojęcia „główne świadczenia stron” wskazać należy, iż pojęcie to należy rozumieć wąsko i odnieść do essentialia negotii umowy, a więc takich jej elementów konstrukcyjnych, bez których uzgodnienia nie doszłoby do zawarcia umowy pożyczki. Chodzi więc o klauzule regulujące świadczenia typowe dla danego stosunku prawnego, stanowiące te jego elementy, które konstytuują istotę danego porozumienia. Mając na względzie treść art. 720 §1 kc stwierdzić należy, iż prowizja od pożyczki nie jest świadczeniem głównym stron umowy pożyczki.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, że zapisy umowy nakładające na pozwanego obowiązek zapłaty opłat dodatkowych w tym w szczególności opłaty przygotowawczej oraz prowizji nie zostały z pozwanym uzgodnione indywidulanie. Zgodnie z treścią art. 385 ¹ § 3 kc nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W piśmiennictwie wskazuje się, że postanowieniami indywidulanie uzgodnionymi będą tylko takie, które były w sposób rzeczywisty negocjowane lub włączone do umowy wskutek propozycji zgłoszonej przez konsumenta. Dla oceny umowy stron w kontekście nieważności postanowień umowy istotne jest również porównanie wartości świadczenia, które ze względu na wysokość ustalonej prowizji pożyczkodawca zamierzał uzyskać ze świadczeniem, jakie pozwana otrzymał w wyniku jej zawarcia.

Na gruncie niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż zapisy umowne przewidujące obowiązek zapłaty dodatkowych opłat przez pozwaną w wysokości 6 200 zł. udzielonej kwoty pożyczki nie były indywidualnie uzgodnione z pozwaną. Przedmiotowe opłaty zostały określone we wzorcu umowy, wydrukowanym uprzednio i przedłożonym stronie pozwanej. Żaden punkt umowy łączącej strony nie wyjaśnia, w jaki sposób została obliczona prowizja. Treść umowy wskazuje natomiast, że wysokość opłaty przygotowawczej, oraz obu prowizji została ustalona w sposób automatyczny, nieznajdujący odniesienia do kwoty udzielonej pożyczki. Wskazać przy tym należy, iż stosownie do treści art. 385 ¹ § 4 kc ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidulanie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje. Zatem to na stronie powodowej spoczywał ciężar wykazania, że postanowienia nakładające na pozwaną obowiązek zapłaty prowizji zostały uzgodnione indywidualnie. Powód w niniejszej sprawie okoliczności tej nie udowodnił.

Kolejnym warunkiem uznania za abuzywne danego postanowienia umownego w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 kc jest kształtowanie przez sporne postanowienie umowne praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, przy czym na skutek tej sprzeczności musi dojść do rażącego naruszenia jego interesów. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, iż istotą dobrego obyczaju jest szeroko rozumiany szacunek do drugiego człowieka, sprzeczne z obyczajami będą więc takie działania, które zmierzają do niedoinformowania, dezinformacji, wykorzystania naiwności lub niewiedzy klienta. Natomiast termin „interesy konsumenta” należy rozumieć szeroko, nie tylko jako interes ekonomiczny, ale również przy uwzględnieniu aspektu zdrowia konsumenta i jego bliskich oraz dyskomfortu konsumenta, spowodowanego takimi czynnikami jak strata czasu, dezorganizacja życia, niewygoda, nierzetelne traktowanie, przykrości, naruszenie prywatności, doznanie zawodu, itd.

Ponadto podkreślenia wymaga, że koszty udzielonej pozwanej pożyczki zostały w pełni skredytowane. Tym samym w ocenie Sądu nałożenie na pozwaną opłat – opłaty przygotowawczej oraz kosztów obu prowizji w łącznej kwocie 6 200 zł, które zostały skredytowane, było rażącym naruszeniem dobrych obyczajów, rzetelności kupieckiej i uczciwości, przy czym godziły w interes finansowy pozwanej jako konsumenta.

W tym zakresie należy podkreślić, iż skutkiem uznania klauzuli za abuzywną nie może być jej częściowa bezskuteczność ani „ miarkowanie” abuzywności. Brak mocy wiążącej dotyczy całości klauzuli niedozwolonej, nie jest więc dopuszczalne uznanie, że jest ona skuteczna w zakresie w jakim nie naruszałaby kryterium określonego w art. 385 ¹ § 1 kc. W szczególności wniosek o częściowej bezskuteczności postanowień uznanych za abuzywne nie wypływa z art. 385 ¹ § 2 kc. Przepis ten przewiduje jedynie, że jeżeli postanowienia umowy zgodnie z §1 nie wiążą konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. Prawidłowa wykładnia powołanego przepisu prowadzi do wyeliminowania całej klauzuli, a nie ograniczeniu zakresu jej obowiązywania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 lipca 2-18 r. V ACa 542/17 , wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 1 marca 2019 r., IX Ca 259/19).

W konsekwencji powyższych rozważań stwierdzić należy, iż umowa pożyczki wskazana w pozwie jako stosunek podstawowy wiążący strony jest ważna, natomiast te postanowienia umowy w zakresie opłat dodatkowych – opłaty przygotowawczej oraz obu prowizji - jako nieważne nie są dla strony pozwanej wiążące, zaś strony związane są umową w pozostałym zakresie.

Pozwana nie był zatem zobowiązany do spłaty na rzecz wierzyciela kwoty 6 200 zł jako opłat dodatkowych – opłaty przygotowawczej i prowizji. W konsekwencji pozwana była zobowiązany do zwrotu jedynie kwoty udzielonej pożyczki w wysokości 6 200 zł. oraz wskazanych w umowie odsetek.

Pozwana dokonała spłat na łączną kwotę 2 928, 48 zł.

Jednocześnie z uwagi na brak odpowiednich danych nie jest możliwe ustalenie przez Sąd wysokości odsetek należnych powodowi od kwoty udzielonej pozwanemu pożyczki. W tej sytuacji całą uiszczoną przez pozwanego dotychczas kwotę należało zaliczyć na poczet spłaty kapitału pożyczki.

Powodowi tym samym należała się kwota 3 271,52 zł jako pozostała do zapłaty przez pozwanego kwota z tytułu udzielonej pożyczki.

Rozstrzygając o żądaniu pozwu co do zasądzenia od dochodzonej przez powoda kwoty odsetek umownych za opóźnienie Sąd miał na względzie, iż zgodnie z treścią art. 481 § 1 kc jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy (art. 481 §2 kc). Wysokość odsetek umownych, o których zasądzenie wnosił powód, wynika z łączącej strony umowy pożyczki – pkt 1.2 i nie przekracza odsetek maksymalnych.

W konsekwencji Sąd uwzględnił powództwo w części zasądzając od pozwanej na rzecz powoda kwotę 3 271,52 zł z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 8 kwietnia 2023 r. do dnia zapłaty (punkt I wyroku), zaś w pozostałej części powództwo jako nieuzasadnione Sąd oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł stosownie do treści art. 100 kpc stosunkowo je rozdzielając. Koszty procesu poniesione przez powoda wynoszą 4 367 zł. zł (opłata od pozwu 750 zł, koszty zastępstwa procesowego 3 600 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł). Powód wygrał proces w 22 %, wobec czego pozwana zobowiązana jest do zwrotu powodowi kwoty 960,74 zł. zł tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt II wyroku).

ZARZĄDZENIE

1.  (...);

2.  (...)

3.  (...)

K., 09.09.2024 r.