Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kętrzynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2024r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Sławomir Szubstarski
Protokolant:	Starszy sekretarz sądowy Mieczysław Budrewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 stycznia 2024 r. w K.

sprawy z powództwa (...) z siedzibą w K..L., Królestwo Danii,

przeciwko M. B.

o zapłatę

I.  powództwo oddala;

II.  przyznaje adwokat J. G. kwotę 132,84 (sto trzydzieści dwa osiemdziesiąt cztery) złotych tytułem wynagrodzenia za wykonywane czynności kuratora nieznanego z miejsca pobytu pozwanego.

UZASADNIENIE

Powód (...) (prywatna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) z siedzibą w K.. L. (Królestwo Danii) wniósł o zasądzenie od pozwanego M. B. kwoty 1 491,71 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 16 lipca 2019 r. do dnia zapłaty. Ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu wraz z odsetkami za opóźnienie, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazał, że pozwany w dniu 20 lutego 2019 r. zawarł z wierzycielem pierwotnym (...) sp. z o.o. w W. umowę o kartę kredytową, na mocy której pozwany otrzymał kartę z limitem w kwocie 900 złotych. Pozwany był zobowiązany do opłaty za każde rozpoczęte 100 złotych limitu kredytowego. Nadto kredytodawca był uprawniony do naliczania prowizji w wysokości 5% wartości kwoty wypłaconej w bankomacie oraz w przypadku przelewuz rachunku karty kredytowej. Z uwagi na niespłacanie przez pozwanego powstałego zadłużenia (...) sp. z o.o. w W. wypowiedziała pozwanemu umowę. Dalej powód wskazał, że zawarł z pożyczkodawcą w dniu 30 grudnia 2019 roku umowę przelewu mocą której nabył wierzytelność pozwanego z tytułu wskazanej umowy wraz z wszelkimi związanymi z nią prawami, w szczególności roszczeniem o zaległe odsetki, których naliczenie znajduje oparcie w treści §3 ust. 14 umowy o kartę kredytową.

Adres pobytu pozwanego nie jest znany, kilkukrotne próby doręczenia korespondencji przez sąd, lub komornika okazywały się nieskuteczne wobec nieobecności pozwanego pod ustalonymi adresami pobytu. Z wywiadu przeprowadzonego przez Komornika pod adresem: ul. (...) w K. wynika, że pozwany wyjechał z Polski i przebywa w Niemczech. Na wniosek powoda z 11 lipca 2023 r. Sąd pozwanemu nieznanemu z miejsca pobytu ustanowił kuratora w osobie adwokata.

W odpowiedzi na pozew kurator pozwanego wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, ewentualnie w przypadku uwzględnienia powództwa od Skarbu Państwa na rzecz kuratora kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu stanowiska kurator nie zgodziła się z roszczeniem sprecyzowanym w pozwie zarówno co do zasady, jak i wysokości. Zarzuciła niewykazanie przeprowadzenia weryfikacji zdolności kredytowej i danych pozwanego. Zarzuciła brak jakiegokolwiek dowodu wyrażenia przez pozwanego chęci zawarcia umowy, akceptacji przez pozwanego warunków dotyczących korzystania z karty kredytowej. Dołączony przelew kwoty 0,01 zł jest z dnia poprzedniego przed zawarciem umowy, a numer rachunku bankowego nie pokrywa się z rachunkiem z którego regulowano wydatki. Nadto powód nie wykazał uruchomienia kredytu. Kolejno zwróciła uwagę na rozbieżności między kwotę dochodzoną niniejszym powództwem, a żądaną wezwaniem do zapłaty.

Pismem procesowym z 1 grudnia 2023 roku powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko procesowe.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 20 lutego 2019 r. M. B. zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę o kartę kredytową nr (...).

(dowód: 1. Umowa o kartę kredytową nr (...) oraz regulamin – k. (...); 2. potwierdzenie przelewu – k. (...))

W dniu 16 maja 2019 roku (...) Sp. z o.o. w W. sporządziła wypowiedzenie umowy kredytu płatniczego wraz z wezwaniem do zapłaty.

(dowód: wypowiedzenie – k.(...))

W dniu 8 stycznia 2021 roku Pan K. K. (1) w imieniu (...) sp. z o.o. sporządził dokument zawiadomienia o cesji na rzecz (...) z siedzibą w K. L. (Dania) wierzytelności przysługującej z tytułu umowy o kartę kredytową zawartą w dniu 20 lutego 2019 roku. Zawiadomienie zostało przesłane pozwanemu na adres przy ul. (...) w K. w dniu 11 stycznia 2021 roku.

(dowód: zawiadomienie o cesji wraz z potwierdzeniem przesłania listu zwykłego – k. (...))

W dniu 30 grudnia 2019 roku Pan K. K. (2) występując w imieniu (...) sp. z o.o. w W. oraz (...) zawarli umowę cesji obejmującej między innymi roszczenie w stosunku do pozwanego M. B. w łącznej kwocie 1 491,75 zł, (700 zł kapitału oraz 781,75 zł opłat).

(dowód: umowa cesji z załącznikami – k.(...))

W dniu 20 maja 2020 roku K. K. (3) w imieniu (...) sp. z o.o. w W. oraz P. B. w imieniu powoda złożyli oświadczenie potwierdzające zawarcie w dniu 30 grudnia 2019 roku w W. umowy cesji wraz ze wszystkimi załącznikami.

(dowód: oświadczenie wraz z notarialnym poświadczeniem podpisów – k. (...))

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty przedłożone przez powoda. Sąd uznał za wiarygodne w części dotyczącej treści zawartej umowy o kartę kredytową oraz w części dotyczącej udokumentowania zawarcia umowy przelewu wierzytelności. Dokumenty dotyczące treści umowy o kartę kredytową Sąd uznał za wiarygodne w świetle wzajemnej korelacji umowy, potwierdzenia przelewu pozwanego z 19 lutego 2019 roku a także dokumentów prywatnych – wypowiedzenia umowy oraz zawiadomienia o cesji. Potwierdzenie przelewu pozwanego M. B. dowodzi zamiaru pozwanego zawarcia umowy z (...) sp. z o.o. w W. i akceptacji przez niego warunków umowy. Z kolei z pism sporządzonych przez (...) sp. z o.o. w W. (wypowiedzenie umowy oraz zawiadomienie o cesji) wynika, że strony zawarły umowę o kartę kredytową.

W zakresie przelewu wierzytelności Sąd dał wiarę wszystkim dokumentom, jako sporządzonym niekwestionowanym przez strony oraz częściowo sporządzonym przez notariuszy jako osoby zaufania publicznego.

W pozostałym zakresie, w szczególności co do udostępnienia pozwanemu środków pieniężnych Sąd nie dał wiary przedstawionym dokumentom. Wydruki mające przedstawiać historię transakcji (k.(...)) nie stanowią dokumentów bankowych w rozumieniu art. 7 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe, nie zostały też podpisane. Dodatkowo stoją w sprzeczności wzajemnie oraz z umową o kartę kredytową, którą Sąd uznał za wiarygodną. Lista transakcji wskazuje bowiem na przelew kwoty na rachunek bankowy pozwanego (por.: przelew pozwanego k.(...)). Tymczasem umowa wskazywała na udostepnienie pozwanemu kredytu w rachunku karty (§1 ust. 1 umowy). W treści umowy nie można ustalić ani numeru karty kredytowej ani numeru rachunku bankowego przypisanego do karty. Skutkiem tego nie sposób powiązać tych dokumentów z umową zawartą pomiędzy stronami.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu przede wszystkim z powodu niewykazania przez powoda skutecznego nabycia wierzytelności, a tym samym własnej legitymacji procesowej.

Ustalenie legitymacji stron procesu poprzedza materialne badanie powództwa. Legitymacja procesowa bowiem to uprawnienie wypływające z prawa materialnego (konkretnego stosunku prawnego) do występowania z konkretnym roszczeniem przeciwko innemu konkretnemu podmiotowi, dlatego też fakty, z których wywodzone jest dochodzone roszczenie (tworzące prawo podmiotowe), powinien co do zasady dowieść powód. Zwłaszcza w sytuacji, gdy jak w niniejszej sprawie powództwo zostało wytoczone przez podmiot, który nie zawierał bezpośrednio z pozwanym umowy, z której wywodzony jest obowiązek zapłaty, a ponadto pozwany w treści swego sprzeciwu podniósł zarzut braku legitymacji czynnej powoda. Rolą Sądu w procesie jest dokonanie oceny istnienia legitymacji procesowej strony w chwili orzekania, co do istoty sprawy, a w wypadku stwierdzenia braku legitymacji procesowej (zarówno czynnej, jak i biernej), na Sądzie spoczywa obowiązek wydania wyroku oddalającego powództwo.

Zgodnie z regułą dowodzenia z art. 6 k.c. na powodzie spoczywał ciężar dowodzenia w zakresie twierdzeń będących podstawą sformułowanego w pozwie żądania, w szczególności to powód powinien udowodnić skuteczne nabycie spornej wierzytelności. Przedłożone przez stronę powodową dokumenty nie były wystarczające do uznania skuteczności nabycie wierzytelności, a tym samym zasadności wytoczonego powództwa

Z dokumentów przedstawionych przez powoda na okoliczność nabycia uprawnień do wierzytelności wynika, że umowa cesji została zawarta w dniu 30 grudnia 2019 roku. Świadczy o tym zarówno załączony dokument umowy (k. (...)) jak również treść oświadczeń osób reprezentujących strony umowy, złożonych w dniu 20 maja 2020 r. (k.(...)). Za cesjonariusza (powoda) umowę zawierał K. K. (2), który, jak wynika z dokumentu pełnomocnictwa (k.12-15), umocowanie do działania w imieniu powoda nabył dopiero w dniu 21 kwietnia 2020 roku. Zawierając umowę w dniu 30 grudnia 2019 roku nie był zatem należycie umocowany do jej zawarcia.

Stosownie do art. 95 §2 k.c. wyłącznie czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego. Skutki działania bez umocowania lub – co w istocie równoznaczne – z przekroczeniem zakresu umocowania, normują przepisy art. 103–105 k.c.

Stosownie do art. 103 §1 k.c. jeżeli zawierający umowę jako pełnomocnik nie ma umocowania albo przekroczy jego zakres, ważność umowy zależy od jej potwierdzenia przez osobę, w której imieniu umowa została zawarta. Umowa zawarta przez rzekomego pełnomocnika bez umocowania lub poza jego zakresem jest dotknięta sankcją bezskuteczności zawieszonej i określana potocznie jako czynność prawna niezupełna albo kulejąca ( negotium claudicans); pogląd jednolity; zob. np. M. P., w: Komentarz KC, 1972, t. I, s. 245; M. P., w: G., Komentarz KC, t. I, cz. 2, 2021, art. 103, Nb 10; R. S., w: Komentarz KC, G., M., 2021, art. 103, Nb 3; szerzej na temat istoty bezskuteczności zawieszonej zob. M. G., Bezskuteczność, s. 200 i n.; Z. R., w: (...), t. 2, 2008, s. 452–454).

Ułomności czynności prawnej z 30 grudnia 2019 roku nie sanuje oświadczenie pełnomocnika z 20 maja 2020 r., tj, kiedy posiadał już umocowanie do działania w imieniu powodowej spółki. Zważyć bowiem należy, że w myśl przywołanego art. 103 §1 kc, potwierdzić czynność wadliwą może wyłącznie mandant ( in concreto organ zarządu spółki (...), którą to funkcję wówczas piastowała E. S. – obywatelka Rosji).

Wyłącznie na marginesie należy również wskazać, że powód nie przedstawił dowodu wykonania przez wierzyciela pierwotnego umowy. Stosownie do treści umowy o kartę kredytową świadczenie (...) spółki z o.o. w W. było wydanie pozwanemu karty kredytowej, jako instrumentu płatniczego zasilonego limitem kredytowym w wysokości 700 złotych. Trafnie podnosił kurator pozwanego, że zawarcie umowy nie stanowiło o uruchomieniu kredytu, o czym przekonuje brzmienie postanowienia §1 ust. 5 umowy o kartę kredytową. Stosownie do jego brzmienia kredytodawca, po zawarciu umowy o kartę kredytową, przewidział procedurę weryfikacji danych klienta oraz oceny jego zdolności kredytowej, rozumianej jako zdolność do spłaty limitu kredytowego wraz z opłatami i odsetkami w terminach ustalonych w regulaminach. Dopiero pozytywny wynik tej procedury miał być podstawą uruchomienia limitu kredytowego. Zatem samo zawarcie przez strony umowy, który to fakt powód wykazał potwierdzeniem przelewu przez pozwanego kwoty 0,01 zł w dniu 19 lutego 2019 roku, nie wywołało jeszcze skutku rozporządzającego, to znaczy nie prowadziło do wykonania umowy.

Jak wykazano w części dotyczącej oceny przedstawionych dowodów, wydruki wierzyciela pierwotnego, w zestawieniu z dokumentem umowy o kartę kredytową, nie pozwalają stwierdzić, aby kredytobiorca wykonał własne świadczenie. Nie został przedstawiony dowód wydania pozwanemu karty kredytowej zidentyfikowanej konkretnym numerem, dla której uruchomiono i prowadzono bankowy rachunek rozliczeniowy. Z treści regulaminu („§5 wydanie karty” – k.(...)) wynikają warunki, pod którymi karta mogła zostać wydana, a wydanie karty odbywać się miało poprzez wysłanie karty na wskazany adres korespondencyjny na terenie Polski. Powód nie wykazał, aby w tym wypadku doszło do ziszczenia się warunku wydania karty pozwanemu, i dalej aby do takiego wydania karty doszło. Skutkiem tego nie jest możliwe stwierdzenie wykonania przez (...) sp. z o.o. w W. własnego świadczenia.

Jak wskazał Sąd Apelacyjny we Wrocławiu (tak: Wyrok SA we Wrocławiu z 17.04.2012 r., I ACa 285/12, LEX nr 1162845) przeniesienie własności przedmiotu pożyczki może nastąpić w każdy prawem przewidziany sposób, przy czym w wypadku pieniędzy w grę wchodzi wydanie gotówki, przelew gotówki, otwarcie kredytu na rachunku bankowym. Kodeksowa definicja pożyczki wskazuje zatem, że świadczeniem dającego pożyczkę jest przeniesienie na własność biorącego pożyczkę określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku i wykonanie tego świadczenia dający pożyczkę powinien udowodnić w procesie cywilnym. Dopiero wówczas zasadne staje się oczekiwanie od biorącego pożyczkę, że udowodni on spełnienie swego świadczenia umownego tj. zwrot pożyczki. Sąd Rejonowy pogląd ten w całości podziela.

Z tych wszystkich względów powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Na podstawie § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 9 marca 2018 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej, Sąd przyznał adwokat J. G. – kuratorowi ustanowionemu dla pozwanego nieznanego z miejsca pobytu wynagrodzenie w wysokości 108,00 zł netto (132,84 zł brutto), o czym orzekł w punkcie II wyroku.