Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kętrzynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 października 2024r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Izabela Maruchacz
Protokolant:	Starszy sekretarz sądowy Żaneta Kowalska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 października 2024 r. w K.

sprawy z powództwa (...) ( Luxembourg ) S.A. z siedzibą w Luksemburgu

przeciwko I. W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanej I. W. na rzecz powoda (...) (Luxembourg) S.A. z siedzibą w Luksemburgu kwotę 13 191,02 zł (słownie: trzynaście tysięcy sto dziewięćdziesiąt jeden złotych i dwa grosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 09.01.2024 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanej I. W. na rzecz powoda (...) (Luxembourg) S.A. z siedzibą w Luksemburgu kwotę 1 460,03 zł (słownie: tysiąc czterysta sześćdziesiąt złotych i trzy ggrosze) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za okres od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód (...) (Luxemburg) S.A. z siedzibą w Luksemburgu wniósł o zasądzenie od pozwanej I. W. kwoty 21.761,00 zł wraz z odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 9 stycznia 2024 roku (data wniesienia pozwu w (...)) do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w tym kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazywał, że dochodzona wierzytelność powstała w wyniku zawarcia w dniu 12 maja 2022 r., pomiędzy pozwaną a (...) Sp. z o.o., umowy kredytu konsumenckiego nr (...). Umowa została zawarta droga elektroniczną na wniosek pozwanej. Potwierdzeniem zawarcia umowy było jej wykonanie przez wierzyciela pierwotnego, poprzez wypłacenie pozwanej środków w wysokości 20.000,00 zł. Przedmiotem umowy było udzielenie przez wierzyciela pierwotnego stronie pozwanej kredytu konsumenckiego w wysokości 23 000 zł. Wskazana kwota obejmowała: 20.000,00 zł - jako kwotę kredytu wypłaconą pozwanej, 3 000,00 zł – kwotę przyznanego kredytu konsumenckiego przeznaczoną na kredytowanie prowizji. Zgodnie z zapisami umowy, od kwoty przyznanego kredytu konsumenckiego, tj. od 23 000 zł wierzyciel pierwotny naliczał odsetki umowne według zmiennej stopy procentowej. Pozwana zobowiązała się do zwrotu kwoty kredytu konsumenckiego wraz z należnościami ubocznymi na warunkach precyzyjnie określonych w umowie w 72 ratach miesięcznych. Pozwana nie wywiązała się z postanowień umowy w ustalonym terminie, w związku z powyższym umowa kredytu konsumenckiego została wypowiedziana, a cała kwota wierzytelności wraz odsetkami i należnościami ubocznymi stała się wymagalna z dniem 28.10.2023 r. Aktem cesji z dnia 04.04.2023 r. powód nabył wierzytelność wynikającą z umowy kredytu konsumenckiego o numerze (...).

W odpowiedzi na pozew I. W. wniosła o oddalenie powództwa w całości z uwagi na całkowitą bezzasadność roszczenia oraz o zasądzenie od powódki zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości podwójnej minimalnej, przewidzianej przepisami wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty. Pozwana kwestionowała, jakoby powód wykazał fakt zawarcia umowy kredytu poprzez złożenie dyspozycji na jego zawarcie. Ponadto zakwestionowała skuteczność wypowiedzenia umowy kredytowej. Dalej stwierdziła, że powódka nie posiadała legitymacji procesowej zarówno czynnej jak i biernej do wystąpienia z powództwem. Dodatkowo pozwana podniosła zarzut naruszenia pozaodsetkowych kosztów kredytu, jak również zastosowania przez pożyczkodawcę niedozwolonych klauzul umownych.

Pismem z dnia 23 lipca 2024 oku powód podtrzymał swoje stanowisko w sprawie oraz załączył potwierdzona za zgodność z oryginałem kopie wypowiedzenia umowy kredytowej z dnia 6 września 2023 roku wraz z potwierdzeniem nadania i odbioru tejże korespondencji przez samą pozwana w dniu 11 września 2023 roku.

Nadto pismem z dnia 7 sierpnia 2023 roku w odpowiedzi na zobowiązanie Sądu przesłał dokument rozliczenia wpłat pozwanej na poczet wspomnianej umowy kredytowej, z którego wynikało, że pozwana wpłaciła łącznie kwotę 6 808,98 zł.

Sąd ustalił co następuje :

W dniu 12 maja 2022 r., I. W. zawarła ze (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., za pomocą Internetu, umowę kredytu konsumenckiego nr (...), na podstawie której został udzielony pozwanej kredyt w kwocie 20.000,00 zł. Zgodnie z umową prowizja od udzielonego kredytu wynosiła 3 000,00 zł, odsetki za cały okres na jaki umowa została zawarta wyniosły 12 175,87 zł, a całkowita kwota do spłaty przez kredytobiorcę 35 175,87 zł. Czas umowy został określony na 72 miesięcy, a data spłaty ostatniej raty kredytu na 05.05.2028 r. Zgodnie z umową pozwana zobowiązana była do spłaty kredytu w miesięcznych ratach w wysokości wskazanej w harmonogramie spłat po 488,03 zł. Kwota kredytu tj. 20.000,00 zł została przelana na rachunek bankowy pozwanej w dniu 12 maja 2022r.

(dowód: umowa kredytu konsumenckiego k. 5-7, tabela opłat – k.8, formularz informacyjny k. 10-12, załącznik 2 do umowy – harmonogram k. 8v-9, potwierdzenie przelewu kredytu nr (...) k. 13).

Pozwana dokonała spłaty pierwszych 14 rat. Łącznie wpłaciła 6 808,98 zł. Następnie zaprzestała spłaty kredytu.

(dowód: bezsporne).

Zgodnie z umową kredytu konsumenckiego z dnia 12 maja 2022 r., nr (...) (rozdział 6), w przypadku opóźnienia w spłacie kredytu, kredytodawca uprawniony był do naliczenia odsetek za czas opóźnienia w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie.

(dowód: umowa kredytu konsumenckiego k. 5-7).

W związku z brakiem spłaty umowa kredytu została przez kredytodawcę wypowiedziana.

(dowód: pismo z dnia 06.09.2023 r. wypowiedzenie umowy pożyczki k. 14, potwierdzenie odbioru wypowiedzenia - 60).

Na poczet zadłużenia pozwana dokonał wpłat na łączna kwotę 6 808,98 zł.

(dowód: zestawienie wpłat – k.63)

W dniu 04.04.2023 r., powód zawarł ze (...) Sp. z o.o. umowę ramową cyklicznego przelewu wierzytelności, na podstawie której cedent zobowiązał się do cyklicznego przelewania wierzytelności na rzecz strony powodowej poprzez zawieranie aktów cesji. Aktem cesji z dnia 03.11.2023 r., cedent zobowiązał się przelać na rzecz powoda pakiet wierzytelności, w tym wierzytelność wynikającą z umowy kredytu konsumenckiego o numerze (...). Warunkiem skuteczności przelewu była zapłata ceny. Przelew wierzytelności został potwierdzony oświadczeniem o zapłacie ceny, które zostało sporządzone przez (...) Sp. z o.o.

(dowód: umowa ramowa k. 15-18, akt cesji k. 18v, oświadczenie o zapłacie ceny k. 18v, załącznik wykaz wierzytelności k. 19)

Sąd zważył co następuje :

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

W odpowiedzi na pozew pozwana zakwestionowała legitymację czynną powoda oraz fakt, jakoby powód wykazał skuteczne zawarcie umowy kredytu oraz podniosła zarzut naruszenia pozaodsetkowych kosztów kredytu, jak również zastosowania przez pożyczkodawcę niedozwolonych klauzul umownych. Ponadto zakwestionowała skuteczność wypowiedzenia umowy kredytowej.

Odnosząc się do twierdzeń pozwanej kwestionujących legitymację czynną powoda w niniejszej sprawie, stwierdzić należy, iż twierdzenia pozwanej są niezasadne.

Legitymacja procesowa czynna powoda znajduje oparcie w treści art. 509 § 1 i 2 k.c. W myśl przywołanego przepisu, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Przelew wierzytelności jest umową, na podstawie, której cedent (dotychczasowy wierzyciel) przenosi wierzytelność ze swojego majątku do majątku cesjonariusza (osoby trzeciej). W ten sposób na nabywcę przechodzi ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał go z dłużnikiem. Stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, natomiast zmienia się osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela (wyrok SN z dnia 5 września 2001 r., I CKN 379/00, LEX nr 52661; wyrok SN z dnia 26 września 2003 r., IV CKN 513/01, Legalis nr 63305; wyrok SN z dnia 12 lipca 2006 r., V CSK 187/06, Legalis nr 75688). Przedmiotem przelewu może być co do zasady wierzytelność istniejąca, którą cedent może swobodnie rozporządzać. Wierzytelność, która ma stanowić przedmiot rozporządzenia, powinna być w dostateczny sposób oznaczona (zindywidualizowana). Dotyczy to przede wszystkim wyraźnego określenia stosunku zobowiązaniowego, którego elementem jest zbywana wierzytelność (zob. wyrok SN z dnia 5 listopada 1999 r., III CKN 423/98, LEX nr 38867), a zatem oznaczania stron tego stosunku, świadczenia oraz przedmiotu świadczenia. Strony stosunku, świadczenie oraz przedmiot świadczenia muszą być oznaczone bądź przynajmniej możliwe do oznaczenia (oznaczalne) w momencie zawierania umowy przenoszącej wierzytelność (zob. zwł. wyrok SO w Toruniu z dnia 13 grudnia 2013 r., I C 1035/13, LEX nr 1720570).

Z załącznika nr 1 wykaz wierzytelności do aktu cesji nr 7 do umowy ramowej z dnia 12 maja 2022 r., jasno wynika, że przedmiotem przelewu jest wierzytelność na kwotę 21 380,54 zł, przysługująca wierzycielowi pierwotnemu od I. W., powstała na skutek zawarcia umowy nr (...). W związku z tym Sąd uznał, że umowa przelewu wierzytelności została skutecznie zawarta i (...) S.A. z siedzibą w Luksemburgu posiada legitymację do występowania w tej sprawie po stronie powodowej.

Dochodzona pozwem należność wynika z wiążącej strony Umowy kredytu konsumenckiego z dnia 12 maja 2022 r., nr (...) zawartej za pomocą środków porozumiewania się na odległość.

Umowa o kredyt konsumencki zawierana na odległość to taka umowa, która spełnia warunki przewidziane w art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta. Jest to zatem umowa, którą kredytodawca zawiera z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie.

Przepis art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim określa wymogi formalne umowy o kredyt konsumencki. Umowa taka powinna być zawarta w formie pisemnej, chyba że odrębne przepisy przewidują inną szczególną formę. Wymóg wprowadzony w tym przepisie może być odczytywany przede wszystkim przez pryzmat art. 78 kc jako wskazanie na zwykłą formę pisemną. Oznacza to, że – przynajmniej prima facie – wymóg wprowadzony w art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim może być odczytywany jako zastrzeżenie zwykłej formy pisemnej, rozumianej zgodnie z art. 78 kc. W literaturze silnie reprezentowane jest jednak stanowisko o konieczności interpretowania art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim w sposób szerszy, niż wynikałoby to z tradycyjnego utożsamienia "formy pisemnej" z art. 78 kc. Rozstrzygającym argumentem w tym zakresie pozostaje treść art. 10 ust. 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z 23.4.2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG (Dz.Urz. UE L Nr 133 z 22.5.2008 r., s. 66 ze zm.), zastrzegająca dla umowy kredytu, alternatywnie, zwykłą formę pisemną lub posłużenie się innym trwałym nośnikiem. Biorąc pod uwagę całkowity charakter harmonizacji oraz brak pozostawienia ustawodawcy krajowemu opcji implementacyjnej, wykładnia art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim powinna być dokonywana zgodnie ze źródłową dla niej regulacją prawa unijnego, a w konsekwencji konieczne jest odczytanie zastrzeżonego w niej wymogu pisemności w sposób rozszerzający (por. Komentarz do ustawy o kredycie konsumenckim red. Osajda 2018, wyd. 2).

Wymaganie, jakie wynika z art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim, trzeba interpretować przede wszystkim jako nakaz – skierowany do kredytodawcy – sporządzenia dokumentu obejmującego treść oświadczeń woli złożonych przez kredytodawcę oraz konsumenta i utrwalenia tego dokumentu w odpowiedniej formie. Wykładnia językowa art. 29 ust. 1 w/w ustawy sugeruje, że minimalną formą umowy o kredyt konsumencki jest forma pisemna, chyba że przepisy odrębne przewidują inną formę szczególną. Istotne argumenty przemawiają jednak za stanowiskiem, aby – oprócz formy pisemnej – dopuścić formę „trwałego nośnika" (zdefiniowanego w art. 5 pkt 17w/w ustawy). W szczególności przekonuje o tym wykładnia prounijna. Art. 10 ust. 1 dyrektywy (...) jednoznacznie stanowi, że umowy sporządza się w formie papierowej lub na innym trwałym nośniku. Ponadto stanowisko to wspiera wykładnia celowościowa. Aby zapewnić odpowiednią ochronę interesom konsumenta nie jest konieczna wyłącznie forma pisemna. Do ochrony takiej wystarczy zastosowanie trwałego nośnika. Wykładnia ta uwzględnia aktualne uwarunkowania społeczno-gospodarcze, które wynikają z postępu technicznego oraz potrzeb gospodarki elektronicznej, w szczególności odnośnie do umów zawieranych na odległość (por. Tomasz Czech Komentarz do art.29 ustawy o kredycie konsumenckim ).

Biorąc pod uwagę powyższe argumenty należy uznać, że umowę o kredyt konsumencki można zawrzeć zarówno w formie pisemnej (z własnoręcznymi podpisami), jak i na innym trwałym nośniku. W myśl powyższej interpretacji – nie jest konieczne opatrzenie dokumentu umowy przez strony własnoręcznym podpisem albo podpisem elektronicznym. Forma, jakiej wymaga art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim (z uwzględnieniem wykładni prounijnej oraz celowościowej), jest zachowana również wtedy, gdy treść oświadczeń woli spisano na dokumencie papierowym, ale nie zamieszczono pod nim własnoręcznych podpisów albo umieszczono faksymile lub innego rodzaju podpis powielony mechanicznie. Stosownie do prounijnego oraz celowościowego kierunku interpretacji komentowanego przepisu dopuszczalne są różnorodne sposoby dochowania wymaganej formy przy zawieraniu umowy o kredyt konsumencki. Sposobem takim może być m.in. złożenie oświadczeń woli przez strony za pomocą środków porozumiewania się na odległość (np. telefonu, poczty elektronicznej), a następnie spisanie postanowień umowy na papierowym dokumencie (np. w postaci wydruku komputerowego), bez własnoręcznych podpisów.

Powód, na poparcie twierdzeń dotyczących istnienia wierzytelności wobec pozwanej zawartych w pozwie, przedłożył wydruk Umowy kredytu konsumenckiego z dnia 12 maja 2022 r., nr (...) (k.5-7) oraz potwierdzenie przelewu kwoty 20.000,00 zł w dniu 12 maja 2022 r. na konto pozwanej w związku z zawarciem umowy kredytu konsumenckiego (k. 13).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, podzielając powyższą argumentację, w ocenie Sądu, powód wykazał iż w niniejszej sprawie spełnił wymóg zawarcia umowy o kredyt konsumencki w formie pisemnej. Brak własnoręcznych podpisów stron pod przedłożoną przez powoda Umową Kredytu konsumenckiego z dnia 12.05.2022 r., nie uchybia wymogom określonym w art. 29 ust. 1 ustawy o kredycie konsumenckim w zakresie zachowania formy pisemnej.

W ocenie Sądu, ustalenie faktu zawarcia przez pozwaną z wierzycielem pierwotnym umowy pożyczki na kwotę 20.000,00 zł, w dniu 12 maja 2022 r., możliwe jest w oparciu o przedstawione przez powoda dowody w drodze domniemania faktycznego. Zgodnie z treścią art. 231 kpc, Sąd może uznać za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów.

W niniejszej sprawie ustalony fakt w postaci dokonania przez kredytodawcę przelewu kwoty kredytu w dniu 12 maja 2022 r., na konto pozwanej (k. 13) pozwala w sposób nie budzący wątpliwości ustalić fakt zawarcia przez pozwaną z wierzycielem pierwotnym umowy kredytu konsumenckiego. Pozwana kwestionowała, jakoby składała dyspozycję za zawarcie umowy kredytu jak również nie zaakceptowała warunków na jakich został jej udzielony kredyt. Jednocześnie kwestionowała, aby otrzymała od wierzyciela pierwotnego kwotę 20.000,00 zł , ani też aby konto na które dokonano przelewu tej kwoty należało do niej. Potwierdzeniem zawarcia umowy kredytowej było ponadto w ocenie Sądu początkowe wywiązywanie się przez pozwaną z wpłat poszczególnych rat kredytu.

Tym samym w ocenie Sądu w niniejszej sprawie powód wykazał przedłożonymi dokumentami istnienie stosunku podstawowego – zawarcie przez pozwaną z poprzednikiem prawnym powoda umowy wskazanej w pozwie.

Wskazać jednocześnie należy, iż sąd krajowy jest zobowiązany do zbadania z urzędu, czy dane warunki umowy wchodzące w zakres stosowania Dyrektywy 93/13 z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich mają nieuczciwy charakter, a także do tego, aby dokonawszy takiego badania, zniwelować brak równowagi między konsumentem a przedsiębiorcą, o ile sąd ów posiada niezbędne ku temu informacje dotyczące stanu prawnego i faktycznego (podobnie wyroki: z dnia 21 kwietnia 2016 r. , R. i R., C-377/14, EU:C:2016:283, pkt 52 i przytoczone tam orzecznictwo, z dnia 21 grudnia 2016 r. 2016 r. ., G.N. i in. , C-154/15, C- 307/15 i C – 308/15, EU : C:2016:980, pkt 58).

W ocenie Sądu, w łączącej strony umowie, zostały zawarte przez powodową spółkę klauzule abuzywne.

Zgodnie z treścią art. 385 ¹ § 1 kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne). Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, w tym cenę lub wynagrodzenie, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Stosownie do treści art. 385 ¹ § 2 kc jeżeli postanowienie umowy zgodnie z § 1 nie wiąże konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. § 3 cytowanego przepisu stanowi natomiast, iż nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W szczególności odnosi się to do postanowień umowy przejętych z wzorca umowy zaproponowanego konsumentowi przez kontrahenta.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, iż pozwany miał przymiot konsumenta. Odnosząc się do pojęcia „główne świadczenia stron” wskazać należy, iż pojęcie to należy rozumieć wąsko i odnieść do essentialia negotii umowy, a więc takich jej elementów konstrukcyjnych, bez których uzgodnienia nie doszłoby do zawarcia umowy pożyczki. Chodzi więc o klauzule regulujące świadczenia typowe dla danego stosunku prawnego, stanowiące te jego elementy, które konstytuują istotę danego porozumienia. Mając na względzie treść art. 720§1 kc stwierdzić należy, iż prowizja od pożyczki nie jest świadczeniem głównym stron umowy pożyczki.

W ocenie Sądu nie ulega wątpliwości, że zapisy umowy nakładające na pozwaną obowiązek zapłaty opłat dodatkowych, w tym w szczególności prowizji, która stanowiła część kredytu podlegającą oprocentowaniu, nie zostały z pozwaną uzgodnione indywidulanie. Zgodnie z treścią art. 385 ¹ § 3 kc nieuzgodnione indywidualnie są te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał rzeczywistego wpływu. W piśmiennictwie wskazuje się, że postanowieniami indywidulanie uzgodnionymi będą tylko takie, które były w sposób rzeczywisty negocjowane lub włączone do umowy wskutek propozycji zgłoszonej przez konsumenta. Dla oceny umowy stron w kontekście nieważności postanowień umowy istotne jest również porównanie wartości świadczenia, które ze względu na wysokość ustalonej prowizji pożyczkodawca zamierzał uzyskać ze świadczeniem, jakie pozwana otrzymała w wyniku jej zawarcia.

Na gruncie niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż zapisy umowne przewidujące obowiązek zapłaty dodatkowych opłat przez pozwaną nie były indywidualnie z nią uzgodnione. Przedmiotowe opłaty zostały określone we wzorcu umowy, przedłożonym stronie pozwanej do podpisu. Żaden punkt umowy łączącej strony nie wyjaśnia, w jaki sposób zostało obliczona prowizja czy też oplata przygotowawcza. Treść umowy wskazuje natomiast, że prowizji została ustalona w sposób automatyczny, nieznajdujący odniesienia do kwoty udzielonej pożyczki. Wskazać przy tym należy, iż stosownie do treści art. 385 ¹ § 4 kc ciężar dowodu, że postanowienie zostało uzgodnione indywidulanie, spoczywa na tym, kto się na to powołuje. Zatem to na stronie powodowej spoczywał ciężar wykazania, że postanowienia nakładające na pozwaną obowiązek zapłaty prowizji zostały uzgodnione indywidualnie. Powód w niniejszej sprawie okoliczności tej nie udowodnił.

Kolejnym warunkiem uznania za abuzywne danego postanowienia umownego w rozumieniu art. 385 ¹ § 1 kc jest kształtowanie przez sporne postanowienie umowne praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, przy czym na skutek tej sprzeczności musi dojść do rażącego naruszenia jego interesów. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, iż istotą dobrego obyczaju jest szeroko rozumiany szacunek do drugiego człowieka, sprzeczne z obyczajami będą więc takie działania, które zmierzają do niedoinformowania, dezinformacji, wykorzystania naiwności lub niewiedzy klienta. Natomiast termin „interesy konsumenta” należy rozumieć szeroko, nie tylko jako interes ekonomiczny, ale również przy uwzględnieniu aspektu zdrowia konsumenta i jego bliskich oraz dyskomfortu konsumenta, spowodowanego takimi czynnikami jak strata czasu, dezorganizacja życia, niewygoda, nierzetelne traktowanie, przykrości, naruszenie prywatności, doznanie zawodu, itd.

W ocenie Sądu nałożenie na pozwanego opłat prowizji w kwocie 3000 zł, która podlegała dodatkowo oprocentowaniu oraz okoliczność, że całkowity koszt kredytu wyniósł 15 175,87 zł. było rażącym naruszeniem dobrych obyczajów, rzetelności kupieckiej i uczciwości, przy czym godziło w interes finansowy pozwanej jako konsumenta. Ponadto należy wskazać, że zarówno kotwa udzielonej pożyczki (20 000 zł) jak i kwota prowizji (łącznie 3 000 zł) stanowiły kwoty podlegające kredytowaniu.

W tym zakresie należy podkreślić, iż skutkiem uznania klauzuli za abuzywną nie może być jej częściowa bezskuteczność ani „ miarkowanie” abuzywności. Brak mocy wiążącej dotyczy całości klauzuli niedozwolonej, nie jest więc dopuszczalne uznanie, że jest ona skuteczna w zakresie w jakim nie naruszałaby kryterium określonego w art. 385 ¹ § 1 kc. W szczególności wniosek o częściowej bezskuteczności postanowień uznanych za abuzywne nie wypływa z art. 385 ¹ § 2 kc. Przepis ten przewiduje jedynie, że jeżeli postanowienia umowy zgodnie z §1 nie wiążą konsumenta, strony są związane umową w pozostałym zakresie. Prawidłowa wykładnia powołanego przepisu prowadzi do wyeliminowania całej klauzuli, a nie ograniczeniu zakresu jej obowiązywania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 lipca 2-18 r. V ACa 542/17, wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 1 marca 2019 r., IX Ca 259/19).

Tym samym stwierdzić należy, iż umowa pożyczki wskazana w pozwie jako stosunek podstawowy wiążący strony jest ważna, natomiast postanowienia umowy w zakresie opłat dodatkowych tj. prowizji pożyczkodawcy – 3000 zł, jako nieważne nie są dla strony pozwanej wiążące. W konsekwencji pozwany był zobowiązany jedynie do zwrotu kwoty udzielonej pożyczki w wysokości 20 000 zł oraz wskazanych w umowie odsetek.

Z uzasadnienia pozwu i załączników do niego oraz przesłanego zestawienia wpłat wynika, że pozwana na poczet udzielonej pożyczki wpłaciła kwotę 6 808,98 zł. Jednocześnie z uwagi na brak odpowiednich danych nie jest możliwe ustalenie przez Sąd wysokości odsetek należnych powodowi od kwoty udzielonej pozwanemu pożyczki (20 000 zł). W tej sytuacji całą uiszczoną przez pozwaną dotychczas kwotę 6 808,98 zł należało zaliczyć na poczet spłaty kapitału pożyczki wynoszącego 20 000 zł. Powodowi należała się zatem kwota 13 191,02 zł jako pozostała do zapłaty przez pozwaną kwota z tytułu udzielonego kredytu.

W konsekwencji powyższego, Sąd uwzględnił powództwo w części zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 13 191,02 zł z umownymi odsetkami za opóźnienie w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od dnia 9 stycznia 2024 r. do dnia zapłaty (punkt I wyroku), zaś w pozostałej części powództwo jako nieuzasadnione Sąd oddalił (punkt II wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł stosownie do treści art. 100 kpc stosunkowo je rozdzielając (punkt III wyroku). Powód wygrał proces w 61 %. Poniesione przez niego koszty procesu wyniosły 4 706 zł. Zatem należna mu była kwota 2 870,66 zł. Pozwana wygrał natomiast proces w 39 %. Jej koszty procesu wyniosły 3 617 zł. Zatem kwota należna jej od strony powodowej kwota zwrotu kosztów procesu wynosiła 1 410,63 zł. Różnica tychże kosztów na korzyść strony powodowej wyniosła zatem 1 460,03 zł. Tym samym Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powodowa wskazaną kwotę tytułem zwrotu kosztów procesu (punkt III wyroku).