Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kętrzynie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 września 2024r.

Sąd Rejonowy w Kętrzynie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	sędzia Beata Bihuń
Protokolant:	starszy sekretarz sądowy Beata Bukiejko

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 września 2024 r. w K.

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko A. C.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego A. C. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 605,16 zł (sześćset pięć złotych i szesnaście groszy)
wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 500,00 zł (pięćset złotych) za okres od dnia 01.03.2022 r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 105,16 zł (sto pięć złotych i 16/100) za okres od dnia 01.03.2022 r. do dnia zapłaty;

II.  Kuratorowi radcy prawnemu K. A. przyznać wynagrodzenie w wysokości 166,05 zł (sto sześćdziesiąt sześć złotych i 05/100) za reprezentowanie pozwanego;

III.  Zasądza od pozwanego A. C. na rzecz powoda (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 676,62 zł (sześćset siedemdziesiąt sześć złotych i 62/100)
z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, tytułem kosztów procesu.

sygn. akt I C 152/24

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł pozew do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie w elektronicznym postępowaniu upominawczym o zasądzenie od pozwanego A. C. kwoty 577,05 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od 01.03.2022 r. oraz kwoty 28,11 zł wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 01.03.2022 r. do dnia zapłaty. Ponadto powód wnosił o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Postanowieniem z dnia 25 listopada 2022 r. Sąd Rejonowy Lublin - Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wobec nieusunięcia przeszkody w doręczeniu nakazu zapłaty w zakreślonym terminie, uchylił nakaz zapłaty z dnia 4 marca 2022 r. i umorzył postępowanie w całości.

Powód podtrzymywał swoje roszczenie z pozwu wniesionego w elektronicznym postępowaniu upominawczym, przed Sądem Rejonowym w Kętrzynie w całości.

Uzasadniając swoje stanowisko wskazał pozwany z pierwotnym wierzycielem (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. zawarł umowę pożyczki nr (...) w formie elektroniczne. Dodał, że pozwany nie dokonał całkowitej spłaty zobowiązania w terminie określonym w umowie. Na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności nabył od (...) Sp. z o.o. niniejszą wierzytelność. Pozwany został zawiadomiony o przelewie wierzytelności oraz stanie zadłużenia. Powód wskazał, że na dochodzoną pozwem należność składa się: kwota 500.00 zł z tytułu niespłaconej kwoty pożyczki, kwota 77.05 zł z tytułu prowizji, kwota 2,95 zł z tytułu odsetek umownych naliczonych w trakcie trwania umowy, kwota 25,16 zł z tytułu odsetek za opóźnienie.

W dniu 27 lutego 2023 r. Sąd Rejonowy w Kętrzynie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym w sprawie I Nc(...), uwzględniając powództwo w całości.

Postanowieniem z dnia 18 października 2023 r. Sąd Rejonowy w Kętrzynie ustanowił dla pozwanego, którego miejsce pobytu nie jest znane kuratora procesowego w osobie radcy prawnego K. A..

W ustawowym terminie kurator dla pozwanego nieznanego z miejsca pobytu złożył sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości.

Nadto wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz nieobciążanie pozwanego kosztami postępowania, a także zasądzenie na rzecz r.pr. K. A. wynagrodzenia za czynności kuratora wykonywane z urzędu wobec pozwanego według norm przepisanych, powiększonego o podatek VAT, albowiem nie zostało zapłacone ani w całości ani w części. Kurator zakwestionowała powództwo zarówno co do zasady jak i co do wysokości. Podniosła następujące zarzuty: przedawnienia roszczenia, braku legitymacji procesowej czynnej powoda, niezawarcia umowy pożyczki na warunkach przedstawionych przez powoda, oraz zastosowania względem pozwanego niedozwolonych klauzul umownych.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 29 czerwca 2021 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., zawarł z A. C. umowę pożyczki nr (...), w której wskazano dane pożyczkobiorcy, a mianowicie jego imię i nazwisko, numer PESEL, serię i numer dowodu osobistego, dane adresowe oraz numer telefonu i adres e-mail, a także numer rachunku bankowego pożyczkobiorcy.

Przedmiotem umowy było udzielanie przez pożyczkodawcę pożyczkobiorcy pożyczki gotówkowej, którą pożyczkobiorca zobowiązany był zwrócić pożyczkodawcy w wysokości i na warunkach określonych w umowie pożyczki, które odnosiły się zarówno do kwoty pożyczki, jak i kwoty lub kwot pożyczki do wypłaty.

Warunkiem zawarcia umowy pożyczki było uprzednie dokonanie rejestracji przez pożyczkobiorcę rejestracji na stronie internetowej oraz utworzenie konta klienta, które jest aktywne w momencie składania wniosku o zawarcie umowy pożyczki.

W celu potwierdzenia rachunku bankowego do wypłaty pożyczki, pożyczkobiorca zobowiązany był dokonać przelewu weryfikacyjnego na rachunek bankowy pożyczkodawcy, wpisując w tytule przelewu tekst zgodny z komunikatem, otrzymanym drogą elektroniczną po poprawnym wypełnieniu Formularza Internetowego.

W dniu 29 czerwca 2021 r. na podstawie umowy pożyczki numer (...), wypłacono na rachunek bankowy wskazany przez pożyczkobiorcę w potwierdzeniu zawarcia umowy pożyczki nr (...) roku kwotę 500,00 PLN.

Całkowita kwota do zapłaty z tytułu udzielonej pożyczki wynosiła 580 zł i obejmowała kwotę pożyczki wypłaconej – 500 zł, odsetki – 2,95 zł oraz prowizję w wysokości 77.05 zł.

Spłata pożyczki miała nastąpić jednorazowo (1 rata). Umowa pożyczki numer (...) obowiązywała do dnia 29.07.2021 r.

(dowód: ramowa umowa pożyczki nr (...) k. 22-28; umowa pożyczki nr (...) k. 33, formularz Informacyjny k.30-32; potwierdzenie wypłaty pożyczki k.35, potwierdzenie dokonania przelewu weryfikacyjnego k.36)

W dniu 14 stycznia powód (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. zawarł z (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. umowę cesji wierzytelności, której przedmiotem były wymagalne, niespłacone terminowo wierzytelności przysługujące zbywcy w stosunku do jego dłużnika.

(dowód: umowa cesji wierzytelności wraz załącznikiem k. 16-19)

W dniu 20 stycznia 2022 r. powód sporządził zawiadomienie o cesji wierzytelności i wezwanie do zapłaty adresowane do pozwanego.

(dowód: zawiadomienie k. 38; wezwanie do zapłaty k.37)

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu, powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Umowa pożyczki podlega ogólnym przepisom prawa cywilnego (art. 720 i nast. KC). Mają one zastosowanie zarówno w relacjach między osobami fizycznymi oraz w relacjach przedsiębiorca – konsument. W tym ostatnim przypadku zastosowanie mają ponadto przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.

Zgodnie z art. 720 KC przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że roszczenia powoda zgłoszone w pozwie nie są przedawnione. Stosownie do art. 118 KC jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi trzy lata. Niewątpliwie w rozpatrywanej sprawie zastosowanie znajdował wymieniony termin trzyletni, albowiem wierzytelności banków - cedentów powstały w ramach prowadzonej przez banki działalności gospodarczej, do której istoty należy między innymi udzielanie kredytów i pożyczek (por. wyrok Sądu Najwyższego z 10 października 2003, II CK 113/02, lex 106951). Należności z przedmiotowej pożyczki stały się wymagalne w lipcu 2021 r. Termin 3-letni upływał z początkiem lipca 2024 r., a strona powodowa wniosła pozew w 2022 r. Zatem do przedawnienia roszczenia z całą pewnością nie doszło.

Zgodnie z art. 509 KC wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Zgodnie art. 511 KC jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew tej wierzytelności powinien być również pismem stwierdzony.

W razie cesji wierzytelności, na nabywcę przechodzi ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, wszystkie właściwości, przywileje i braki, a więc ustawodawca zakłada identyczność wierzytelności cesjonariusza z wierzytelnością cedenta (art. 509 § 2 KC).

Powód nabył przedmiotową wierzytelność od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W.. Do ramowej umowy przelewu wierzytelności dołączony został załącznik do umowy, w którym opisana jest wierzytelność wraz z podaniem numeru umowy pożyczki, danych personalnych pożyczkobiorcy, daty zawarcia umowy pożyczki oraz kwoty zadłużenia. Dokumenty te potwierdzają skuteczne nabycie wierzytelności przysługującej w stosunku do pozwanego i legitymację czynną powoda w niniejszej sprawie.

Na skutek przelewu wierzytelności doszło więc do zmiany strony stosunku zobowiązaniowego po stronie wierzyciela, a zatem powód jest legitymowany czynnie do występowania w niniejszym procesie. Znajdujące się w aktach sprawy dokumenty potwierdzają w myśl art. 511 KC, że do zawarcia umowy doszło.

Umowa zawarta została w formie elektronicznej, a zatem w trybie art. 66 ¹ KPC Kwota pożyczki została pozwanej przelana na wskazane konto bankowe.

Zarzuty strony pozwanej nieistnienia umowy nie były zasadne. Pozwany nie wykazał, aby konto, na które przelano kwotę pożyczki nie należało do niego, ani że jego dane osobowe, zawarte w umowie pożyczki zostały użyte przez inną osobę. Zatem uznać należało, że pozwany zawarła z firmą (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. ważną umowę pożyczki, na warunkach, opisanych w potwierdzeniu umowy i otrzymał z tego tytułu na swoje konto bankowe kwotę 500 zł. Pozwany nie wykazał, aby w/w kwotę spłacił w terminie, określonym w umowie tj. do dnia 29 lipca 2021 r. Wobec powyższego powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty pożyczki w kwocie 595,28 zł, powiększoną o odsetki umowne (wezwanie k. 37).

Zarzut strony pozwanej, iż powód zastosował w umowie pożyczki zapisy, które miały na celu obejście normy art. 385 ¹ KC jest bezpodstawny i nie zasługuje na uwzględnienie. Przepisy prawa nie zabraniają naliczania kosztów udzielenia pożyczki, co jest powszechne w instytucjach zajmujących się udzielaniem pożyczek i taka praktyka nie stanowi próby obejścia przepisów prawa. Umowa pożyczki ma charakter odpłatny. Ustanowienie prowizji jest więc – co do zasady - zgodne z przepisami prawa. Poprzednik prawny powoda prowadzi działalność gospodarczą w zakresie udzielania pożyczek i udostępnił pozwanej środki finansowe na określony okres czasu. Pożyczkodawcy przysługuje zatem prowizja, która ma stanowić dla pożyczkodawcy wynagrodzenie za koszty związane z umową. Wysokość naliczonych z tytułu umowy pożyczki opłat pozwany zaakceptowała zawierając umowę, która w tym zakresie została sformułowana w sposób nie budzący wątpliwości. Koszty te zostały wskazane w umowie wprost, a nie jako np. sumę bądź iloczyn niedookreślonych składników. Jeżeli pozwany miał wątpliwości co do warunków umowy mógł przed jej zawarciem zasięgnąć porady profesjonalisty.

Podkreślić należy, że strona pozwana podnosząc zarzut zastosowania klauzul niedozwolonych przez powoda jako podstawę nieważności umowy, nie wskazała żadnej konkretnej klauzuli.

Ustawodawca wymienia następujące przesłanki uznania danego postanowienia za niedozwolone w rozumieniu art. 385 ¹ KC: dane postanowienie umowne jest „nieuzgodnione indywidualnie”; kształtuje prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Zastrzeżono przy tym, że postanowienia określające główne świadczenia stron, takie jak cena lub wynagrodzenie, mogą zostać uznane za niedozwolone postanowienia umowne tylko wówczas, gdy zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. W celu ustalenia, czy konkretne postanowienie umowne należy kwalifikować jako „nieuzgodnione indywidualnie”, należy zbadać, czy konsument miał na treść danego postanowienia „rzeczywisty wpływ” (art. 385 ¹ § 3 zd. 1 KC). W szczególności ustawodawca zwraca uwagę na niebezpieczeństwo „nieuzgodnionego indywidualnie” charakteru postanowienia umowy przejętego z wzorca umownego. Kontroli podlegają zatem nieuzgodnione indywidualnie: postanowienia umowne przejęte z wzorca umownego bądź też nie (w przypadku umowy zawartej bez użycia wzorca umownego chodzi o te, które nie były przez strony negocjowane) oraz postanowienia wzorców umownych.

Ciężar dowodu spoczywa oczywiście na tym, kto z okoliczności indywidualnego uzgodnienia treści postanowienia lub braku takiego uzgodnienia wyciąga skutki prawne (art. 6 KC). W sporze wynikłym w obrocie konsumenckim to najczęściej przedsiębiorcy zależy na wykazaniu faktu indywidualnego uzgodnienia. Na konsumencie zaś ciąży jedynie wymóg wykazania, że zaskarżone przez niego postanowienie jest przejęte z wzorca umowy, bez konieczności dowodzenia, że zostało mu narzucone z pominięciem indywidualnego uzgodnienia. Domniemanie z art. 385 ¹ § 4 KC, nie obejmuje oczywiście postanowień samej umowy. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest organem rozstrzygającym o tym, czy postanowienie wzorca umownego jest niedozwolone. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zakazuje wykorzystywania danej klauzuli, zbadawszy przesłanki uznania postanowienia za niedozwolone z art. 385 ¹ § 1 KC (art. 23b ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów). Zgodnie z art. 23d cyt. ustawy, prawomocna decyzja o uznaniu postanowienia wzorca umowy za niedozwolone jest skuteczna wobec przedsiębiorcy, co do którego stwierdzono stosowanie niedozwolonego postanowienia umownego oraz wobec wszystkich konsumentów, którzy zawarli z nim umowę na podstawie wzorca wskazanego w decyzji.

W niniejszej sprawie kurator reprezentująca pozwanego powołała się na zastosowanie niedozwolonego postanowienia umownego, jednakże nie wskazując okoliczności uzasadniających uznanie umowy za spełniające te warunki, a ciężar dowodu w tym zakresie obciążał pozwanego.

Okoliczności niniejszej sprawy nie uzasadniają również poglądu, by postanowienia umowy w przedmiocie prowizji miały na celu obejście prawa lub były sprzeczne z zasadami współżycia społecznego i naruszały normę art. 58 § 2 KC. Należy podkreślić, iż poprzednik prawny na podstawie umowy pożyczki przekazał pozwanej do dyspozycji kwotę 500 zł w zamian za określony w umowie zysk z tytułu prowizji, której wysokość była uzależniona od terminowej spłaty pożyczki, i oprocentowania. Poprzednik powoda był uprawniony do obciążenia pozwanej prowizją we wskazanej w umowie wysokości. Dodatkowo wskazać należy, że koszty związane z umowy pożyczki nie przekraczają maksymalnej kwoty pozaodsetkowych kosztów kredytu i zostały ustalone zgodnie z art. 36a ust. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim; koszty te zostały obliczone od kwoty pożyczki 3000,00 zł. Wskazany przepis wprowadził pojęcie limitu pozaodsetkowych kosztów w związku z określoną umową kredytu konsumenckiego. Limit pozaodsetkowych kosztów kredytu, określono jako pewien pułap wyliczany na podstawie całkowitej kwoty kredytu. Całkowita kwota kredytu to maksymalna suma środków pieniężnych, które kredytodawca udostępnia konsumentowi na podstawie umowy o kredyt. Maksymalną kwotę kredytu oblicza się według wzoru: (...) ≤ (K x 25% ) + (K x x 30% ), w którym poszczególne symbole oznaczają: (...) maksymalną wysokość pozaodsetkowych kosztów kredytu, K – całkowitą kwotę kredytu, n – okres spłaty wyrażony w dniach, R – liczbę dni w roku. Wskazać należy, że ustalona przez wierzyciela suma prowizji i opłaty w wysokości 77.05 zł nie przewyższa maksymalnej kwoty pozaodsetkowych kosztów kredytu. Zgodnie z art. 36a ust. 2 cyt. ustawy, pozaodsetkowe koszty kredytu w całym okresie kredytowania nie mogą być wyższe od całkowitej kwoty kredytu, z tym że, stosownie do art. 5 pkt 6a ustawy, pozaodsetkowe koszty kredytu są to wszystkie koszty, które konsument ponosi w związku z umową o kredyt konsumencki, z wyłączeniem odsetek. Jak wynika zatem z umowy pożyczki nr (...) pozaodsetkowe koszty w niej wskazane nie przekraczają całkowitej kwoty udzielonej pożyczki w wysokości 500 zł. Co więcej wierzyciel jako pożyczkodawca miał uprawnienia do pobierania od pozwanego, jako swojego klienta opłat prowizyjnych z tytułu udzielonej pożyczki.

W związku z powyższym Sąd orzekł jak w pkt I wyroku, zasądzając od pozwanego na rzecz powoda zgodnie z jego żądaniem kwotę 605,16 zł z odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie od kwoty 500 zł za okres od dnia 01.03.2022 r. do dnia zapłaty oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 105,16 zł za okres od dnia 01.03.2022 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 KPC, który stanowi, iż strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Pozwany przegrał proces w całości, zatem zobowiązany jest zwrócić powodowi poniesione przez niego koszty procesu w kwocie 676,62 zł. Na kwotę powyższą składają się 100 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, 270 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, 17 zł opłata skarbowa od pełnomocnictwa, zaliczka na wynagrodzenie kuratora 166,05 zł, 123,57 zł koszty postępowania komorniczego. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powoda Sąd ustalił na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radów prawnych z uwzględnieniem wskazanej wartości przedmiotu sporu.

Jednocześnie Sąd przyznał r. pr. K. A. pełniącemu obowiązki kuratora nieznanego z miejsca pobytu pozwanego wynagrodzenie w kwocie 166,05 zł wraz z podatkiem VAT w wysokości 23 % od tej sumy stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilne z dnia 9 marca 2018 r. przy uwzględnieniu wskazanej przez powoda wartości przedmiotu sporu.

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

8.10.2024 r.

Sędzia Beata Bihuń